Knossos / Κνωσός, photo by Cristina Iaria
30.4.17
Ο δήμαρχος Μήλου ετοιμάζει σπίτι για την Αφροδίτη
Πριν από δύο χρόνια και κάτι, ο δήμαρχος της Μήλου Γεράσιμος Δαμουλάκης είχε επισκεφθεί το Μουσείο του Λούβρου για να δει από κοντά την Αφροδίτη της Μήλου. Αντί όμως να καταβάλει το ποσό του εισιτηρίου, όπως οποιοσδήποτε τυχαίος επισκέπτης, δήλωσε φθάνοντας στο γκισέ: «Είμαι ο δήμαρχος της Μήλου, δεν δέχομαι να πληρώσω για να μπω στο μουσείο. Ηρθα να δω μόνο ένα και μόνο έκθεμα, την Αφροδίτη της Μήλου, το οποίο ανήκει στο νησί μου». Από το ύφος του ήταν φανερό ότι το εννοούσε. Οι υπεύθυνοι του μουσείου, μετά σύντομη σύσκεψη, αποδέχθηκαν το αίτημα και κάλεσαν τον δήμαρχο και την παρέα του να περάσουν χωρίς να πληρώσουν το προβλεπόμενο αντίτιμο. Οι πόρτες του μουσείου άνοιξαν, η ελληνική αποστολή κατευθύνθηκε στη μεγάλη αίθουσα που φιλοξενεί το διάσημο άγαλμα, έκατσαν λίγο να το κοιτούν με δέος και αποχώρησαν με την υπόσχεση ότι μια μέρα δεν θα χρειάζεται να κάνουν τόσο μεγάλο ταξίδι για να το θαυμάσουν.
Συγκέντρωση υπογραφών
Δυόμισι χρόνια μετά, οι προσπάθειες του δημάρχου Μήλου για επιστροφή του γλυπτού στο νησί εντείνονται, όπως αναφέρει ο ίδιος στην «Κ».
«Το θέμα με βασανίζει 15 χρόνια (σ.σ. πράγματι η φωτογραφία του στο σάιτ του δήμου έχει φόντο την Αφροδίτη), αλλά τώρα ωρίμασαν οι συνθήκες. Εχουμε πλέον τεκμηριωμένη θέση νομικών ότι όταν το άγαλμα βγήκε από το νησί δεν υπήρξε εμπορική πράξη, αλλά επρόκειτο για πράξη πολέμου. Φορτώθηκε σε πολεμικό πλοίο της Γαλλίας και το πήρε Γάλλος αξιωματικός του πολεμικού ναυτικού. Ημασταν σε περίοδο πολέμου», λέει ο κ. Δαμουλάκης. Εχει ήδη συγκροτήσει Επιτροπή Διεκδίκησης, η οποία μεταξύ άλλων θα φροντίσει το σχετικό αίτημα να συγκεντρώσει 1 εκατομμύριο υπογραφές, ώστε να συζητηθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. «Κάποιοι στη Μήλο νόμιζαν ότι κάνω πλάκα, αλλά εγώ πάντα το εννοούσα. Ηδη, όπως λέει, έχουν ξεκινήσει οι εργασίες αναστήλωσης ενός παλιού σχολείου θηλέων στην Πλάκα, την πρωτεύουσα του νησιού, «όπου θα μείνει μόνιμα η Αφροδίτη, που τώρα φιλοξενείται στη Γαλλία».
Το γλυπτό, που συμβολίζει τη γυναικεία ομορφιά και θηλυκότητα, είναι σκαλισμένη σε μάρμαρο παριανό, έχει ύψος 2,02 μ. και βάρος 900 κιλά. Χρονολογείται γύρω στο 100 π.Χ. Είχε βρεθεί τέτοιες μέρες το 1820 στο Κλήμα της Μήλου από τον αγρότη Γεώργιο Κεντρωτά, σπασμένο στα δύο. Τα χέρια έλειπαν. Σύμφωνα με μία από τις εκδοχές, ο Γάλλος αξιωματικός Ολιβιέ Βουτιέ που βρισκόταν με το πολεμικό πλοίο «Εσταφέτ» στο λιμάνι για να ξεχειμωνιάσει, αντιλήφθηκε την αξία του αγάλματος. Ενημέρωσε τον πρόξενο της Γαλλίας στη Μήλο, που έσπευσε να το αγοράσει. Το νέο όμως διέρρευσε και στο νησί έσπευσαν και άλλοι επίδοξοι αγοραστές. Καλύτερα παζάρια με τους Οθωμανούς φαίνεται ότι έκαναν οι Γάλλοι, που τελικά έφυγαν με το πολύτιμο «εμπόρευμα». Την 1η Μαρτίου του 1821 ο Γάλλος πρεσβευτής Mαρκήσιος ντε Pιβιέρ δώρισε το άγαλμα στον βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκο ΙΗ΄, για να τοποθετηθεί στο Λούβρο όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα.
Source
http://www.kathimerini.gr/
Milos island prepares a home for much-desired return of Aphrodite
A little over two years ago, the mayor of the island of Milos, Gerasimos Damoulakis, visited the Louvre Museum in Paris to see the Venus de Milo – the Aphrodite of Milos – up close. But upon entering, rather than asking for a ticket, he said: “I am the mayor of Milos. I do not accept that I should have to pay for a ticket as I came to see one and only one exhibit, the Aphrodite of Milos, which belongs to my island.”
After they’d received this sudden request, the museum’s operators held an impromptu meeting and decided to agree and invite the mayor and his entourage to enter for free. The doors of the museum opened and the Greek mission headed to the big hall which houses the famous statue. They sat for a while to look at it in awe and then left with the promise that one day they would not have to undertake such a long journey to admire it.
Gathering signatures
Two-and-a-half years later, the Milos mayor’s efforts to have the marble sculpture returned to the island have intensified. “The issue has tortured me for 15 years [a photograph of the statue can be seen on the municipality’s website], but now the time is ripe. We have now a documented legal position that states when the statue was taken from the island there was no business transaction, but there was an act of war.
“The statue was taken by a French naval officer and loaded onto a French warship. At that time, we were in a period of war,” says Damoulakis. He has already set up a bidding committee, which has taken care of the request to collect a million signatures so that the matter can be taken up in the European Parliament. “Some on Milos thought I was joking, but I always meant what I said. Work has already begun on the restoration of an old girls’ school in Plaka, the capital of the island, where the Aphrodite’s permanent home will be.”
The sculpture, which symbolizes female beauty and femininity, is carved out of Parian marble. It is 2.02 meters tall and weighs 900 kilos. It dates back to around 100 BC. It was unearthed by a farmer named Giorgos Kentrotas in 1820. The Aphrodite was in two pieces and her hands were missing. According to one interpretation, a French officer, Olivier Voutier, who was wintering in the port with the warship Estafette, realized the value of the statue.
He informed the French consul in Milos, who returned to buy it. News of this, however, got out and other potential buyers rushed to the island. The French appeared to bargain better with the Ottomans, and they ended up leaving with the valuable “commodity.”
On March 1, 1821, the French ambassador Charles Francois de Riffardeau, Marquis de Reviere, gave the statue to King Louis XVIII as a gift to be displayed in the Louvre, where it remains to this day.
Source
http://www.kathimerini.gr/
28.4.17
Ring inscribed with a dedication to Hera (goddess of marriage), Greek, Argos, about 575 BC. / Δαχτυλίδι αφιερωμένο στην Ήρα, από το Άργος, γύρω στο 575 π.Χ.
Ring inscribed with a dedication to Hera (goddess of marriage), Greek, Argos, about 575 BC.
Δαχτυλίδι αφιερωμένο στην Ήρα (θεά του γάμου), από το Άργος, γύρω στο 575 π.Χ.
“Harriknidas dedicated [this] to the goddess white-armed Hera” declare the words on this simple, gold-plated silver ring. At first the ring was decorated only with two rows of small teeth between grooves running around its exterior. The inscription was a later addition. The wear on the ring shows that it was worn for a long time before the inscription was added and the ring was dedicated to Hera. The large diameter of the ring suggests that it was probably worn by a man.
The way that Greek letters were written differed from city to city in the 500s B.C. The inscription on this ring is written in the script of Argos in southern Greece. Hera was the patron deity of Argos, and this ring probably came from her main sanctuary, called the Argive Heraion. Although Homer routinely called Hera “white-armed,” this epithet is not known from the Argive Heraion. Rings were a favorite dedication at this sanctuary, however, where over six hundred have been found. This ring represents a rich gift to the goddess since almost all the other rings found were made of bronze.
Currently located at The J. Paul Getty Museum, Villa Collection, Malibu, California.USA
24.4.17
A Corinthian Helmet from the Battle of Marathon
The Corinthian helmet type is one of the most immediately recognisable types of helmet, romantically associated with the great heroes of Ancient Greece, even by the Ancient Greeks themselves who rapidly moved to helmet types with better visibility, but still depicted their heroes in these helmets. In modern portrayals of Ancient Greek warriors, it is always the Corinthian type that is depicted, although often modified to suit the look desired - for instance in one movie the helmet was modified to expose more of the face of the actor.
A keen antiquarian, Nugent-Grenville carried out a number of rudimentary archaeological excavations in Greece, one of which took place on the Plains of Marathon, where the helmet was uncovered.
A pivotal moment in Ancient Greek history, the battle of Marathon saw a smaller Greek force, mainly made up of Athenian troops, defeat an invading Persian army. A fierce and bloody battle, with numerous casualties, it appears that this helmet belonged to a Greek hoplite (soldier) who died during the fighting.
Today the the helmet and associated skull can be viewed at the Royal Ontario Museum’s Gallery of Greece.
Αψίδα του Γαλέριου και Ροτόντα
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά μνημεία της Θεσσαλονίκης είναι η Θριαμβική Αψίδα του Γαλερίου (Καμάρα), που βρίσκεται βόρεια της οδού Εγνατία και σε μικρή απόσταση από την Ροτόντα.
Η Καμάρα είναι κτίσμα της εποχής της Ρωμαϊκής "Τετραρχίας" (αρχές 4ου μ.Χ. αιώνα) και αποτελεί το ένα σκέλος (δυτικό) μίας στεγασμένης στοάς, που σχηματιζόταν από αψίδες και τόξα.
The Arch and the Rotunda of Galerius
Η Αψίδα του Γαλερίου κατασκευάστηκε για να τιμηθεί ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας, όταν αυτός επέστρεψε νικητής στην πόλη (περί το 306 μ.Χ.) μετά από πολέμους του κατά των Περσών. Ανάλογες είναι και οι ανάγλυφες παραστάσεις που υπάρχουν στους δύο πεσσούς που σώθηκαν ως τις μέρες μας. Οι ανάγλυφες αυτές παραστάσεις, που δεν διακρίνονται για ιδιαίτερες καλλιτεχνικές αρετές, όπως άλλωστε όλα τα γλυπτά σε μάρμαρο έργα αυτής της περιόδου, είναι διατεταγμένες σε 4 σειρές, η μία πάνω από την άλλη.
Rotunda and Arch of Galerius complex reconstruction
Αψίδα του Γαλέριου
Design of the Arch
Η αψίδα του Γαλερίου αποτελεί στοιχείο του Γαλεριανού Συγκροτήματος στο Ν.Α τμήμα του ιστορικού κέντρου της Θεσ/νίκης. Σήμερα σώζονται δύο κύριοι πεσσοί και ένας δευτερεύων, που συνδέονται με πλίνθινο τόξο.
The Tomb of Galerius, now the Church of Agios Giorgios or Church of the Rotonda
Χτίστηκε το 305 μ.Χ. ύστερα από την οριστική νίκη του αυτοκράτορα κατά των Περσών. Είχε την τυπολογία ενός οκτάπυλου με 4 κεντρικούς ογκώδεις πεσσούς, 4 δευτερεύοντες στα πλάγια, ισάριθμα τόξα και χαμηλό σφαιροειδή θόλο.
Συνδεόταν με τα Ανάκτορα του Γαλερίου (νοτιοδυτικότερα) και με τη Ροτόντα (προς Βορρά). Η αψίδα στη σημερινή της μορφή είναι αποσπασματική. Λείπει ο τέταρτος πεσσός του τόξου, που θα πατούσε στο οδόστρωμα της σημερινής Εγνατίας, και όλο το αντίστοιχο ανατολικό τόξο.
Τα δύο αυτά τόξα ενώνονταν σχηματίζοντας τρούλο, ενώ από κάτω περνούσε πομπική οδός που πλαισιωνόταν με κιονοστοιχίες δεξιά και αριστερά και ένωνε τα ανάκτορα με τη Ροτόντα. Κάτω από την Αψίδα περνούσε η Εγνατία, η οποία ήταν βασιλική οδός (Via Regia), ένας συγκεκριμένος τύπος οδού στρατηγικής σημασίας και συγκεκριμένης νομικής υπόστασης κατά τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία.
Τα δύο αυτά τόξα ενώνονταν σχηματίζοντας τρούλο, ενώ από κάτω περνούσε πομπική οδός που πλαισιωνόταν με κιονοστοιχίες δεξιά και αριστερά και ένωνε τα ανάκτορα με τη Ροτόντα. Κάτω από την Αψίδα περνούσε η Εγνατία, η οποία ήταν βασιλική οδός (Via Regia), ένας συγκεκριμένος τύπος οδού στρατηγικής σημασίας και συγκεκριμένης νομικής υπόστασης κατά τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία.
Οι Ρωμαίοι χρειάστηκε να αντιμετωπίσουν το τελευταίο τέταρτο του 3ου αιώνα μ.Χ. ένα από τους πιο επικίνδυνους εχθρούς, τους Πέρσες. Ο Διοκλητιανός το 287 μ.Χ. τους απέσπασε τη Μεσοποταμία και έκλεισε ειρήνη αφήνοντας στο θρόνο της Αρμενίας τον υποτελή του Τιριδάτη. Ύστερα από εννιά χρόνια, το 296 μ.Χ. ο βασιλιάς των Περσών Ναρσής κήρυξε τον πόλεμο, πήρε τη Μεσοποταμία και την Αρμενία κι έδιωξε τον Τιριδάτη. Ο Γαλέριος, μετά από συνεννόηση με το Διοκλητιανό, που βρισκόταν στην Αντιόχεια, εκστράτευσε εναντίον του Ναρσή αλλά νικήθηκε στις Κάρρες και στο Καλλίνικο. Το 297 εκστράτευσε εκ νέου και κατόρθωσε να νικήσει ολοκληρωτικά το Ναρσή, η οικογένεια του οποίου καθώς και οι θησαυροί του έπεσαν στα χέρια του Γαλέριου. Αργότερα ο Γαλέριος συναντήθηκε με το Διοκλητιανό στο Νίσιβι της Μεσοποταμίας κι οι δυο μαζί έκλεισαν νέα ειρήνη με το Ναρσή.
The arch in 1930
Τα ανάγλυφα
Τη νίκη λοιπόν του Γαλέριου εναντίον του Ναρσή αφηγούνταν οι τέσσερις κύριοι πεσσοί του μνημείου. Τα εικονογραφικά θέματα αναπτύσσονται σε ζώνες, από τέσσερις στις τρεις πλευρές κάθε πεσσού και από δύο σε κάθε πλευρά που βρίσκεται απέναντι από τους δευτερεύοντες πεσσούς. Κάθε ζώνη έχει διαφορετικό πλάτος. Η πρώτη ζώνη από πάνω έχει πλάτος 1,00 η δεύτερη 1,20, η τρίτη 1,19 και η τέταρτη 1,21μ. Οι ζώνες των ανάγλυφων χωρίζονται από ζωνάρια που εξέχουν σαν μαξιλάρια, διακοσμημένα είτε με πλοχμούς από δαφνόφυλλα, που τους συγκρατούν ταινίες δεμένες κατά διαστήματα, είτε με γιρλάνδες από κλαδιά και λουλούδια (ρόδακες). Επάνω ο διάκοσμος τελειώνει μ' έναν «κοσμήτη» (γείσο) από κυμάτια, ανθέμια κλπ. Κάτω, η τελευταία ζώνη των αναγλύφων ορίζεται από τις βάσεις των πεσσών, οι οποίες στην κατατομή τους μοιάζουν με βάσεις ιονικών κιόνων. Τίποτα δεν έχει σωθεί από τα ανάγλυφα των δύο κύριων πεσσών που λείπουν, των οποίων τώρα μόνο τα θεμέλια διατηρούνται κάτω από το κατάστρωμα του πεζοδρομίου.
Η τέχνη των ανάγλυφων της Καμάρας είναι αφηγηματική και συγχρόνως διακοσμητική. Το κυριότερο χαρακτηριστικό είναι ο πληθωρισμός των παραστάσεων και των μορφών. Και η παραμικρή επιφάνεια γεμίζεται με θέματα που πολλές φορές είναι επουσιώδη. Και αν έλειπαν δηλαδή αυτά δε θα είχαμε ζημία στη σαφήνεια του αφηγηματικού μέρους. Για τι διακοσμητική επιδίωξη συχνά παραβλέπονται οι φυσικές αναλογίες, έτσι που οι ελέφαντες έχουν το ίδιο ύψος με τα άλογα ή τα άλογα να είναι μικρότερα από τους ανθρώπους ή μια πύλη τείχους να μην ξεπερνά το ύψος ενός ανθρώπου. Γενικά η τέχνη των αναγλύφων αποβλέπει περισσότερο στις οπτικές αξίες παρά στις πλαστικές, ή όπως λένε οι ιστορικοί της τέχνης, τις απτικές, που χαρακτηρίζουν ιδίως την κλασική εποχή. Όλα αυτά είναι γνωρίσματα της τέχνης της Ύστερης Αρχαιότητας στην οποία ανήκει και η εποχή της Πρώτης Τετραρχίας.
Η περιγραφή των αναγλύφων γίνεται με τη σειρά που ακολουθεί ο C. Vermeule. Η σειρά των αριθμών του σχεδίου αντιστοιχεί με τις ζώνες των αναγλύφων από τα πάνω προς τα κάτω.
Βόρειος Πεσσός
Ζώνη 1η, Μάχη στη χώρα των Κούρδων.
Ο Γαλέριος με τη στρατιά του, αφού πέρασε τις οροσειρές της Μηδίας και Ασσυρίας, φτάνει σ' ένα ποταμό όπου συναντά τον εχθρό και δίνει μάχη. Ο ποταμός εδώ παριστάνεται (πάνω αριστερά) προσωποποιημένος. Είναι γυμνός στο πάνω μέρος του σώματος και αναπαύεται σ' ένα βράχο. Δεξιά του ποταμού μια ομάδα Δακών ιππέων, με τα χαρακτηριστικά σήματα των δρακόντων, καλπάζουν προς τον εχθρό, έχοντας επιφυλακής τον αυτοκράτορα. Δύο σωματοφύλακες έχουν προχωρήσει περισσότερο και έχουν συμπλακεί με τους εχθρούς. Καταγής, ιδίως κοντά στον αυτοκράτορα είναι πεσμένοι αρκετοί εχθροί, σκοτωμένοι ή πληγωμένοι. Μικρό μέρος του ανάγλυφου κατέχουν οι εχθροί. Τρεις απ' αυτούς, με κράνη και ασπίδες μεγάλες, διακρίνονται στο πρώτο πλάνο. Στο βάθος φαίνεται ένας έφιππος νέος, ο Κούρδος αρχηγός ίσως, ο οποίος σηκώνει το δεξί του χέρι για να τινάξει ένα ακόντιο. Στο άκρο δεξιό μέρος ένα άρμα με τέσσερις ελέφαντες οδηγείται από Ασιάτες. Είναι το άρμα της Νίκης, η οποία παριστάνεται να σκύβει προς τα εμπρός, σαν να βιάζεται να αναγγείλει στους Ρωμαίους την καλή έκβαση της μάχης.
Η τέχνη των ανάγλυφων της Καμάρας είναι αφηγηματική και συγχρόνως διακοσμητική. Το κυριότερο χαρακτηριστικό είναι ο πληθωρισμός των παραστάσεων και των μορφών. Και η παραμικρή επιφάνεια γεμίζεται με θέματα που πολλές φορές είναι επουσιώδη. Και αν έλειπαν δηλαδή αυτά δε θα είχαμε ζημία στη σαφήνεια του αφηγηματικού μέρους. Για τι διακοσμητική επιδίωξη συχνά παραβλέπονται οι φυσικές αναλογίες, έτσι που οι ελέφαντες έχουν το ίδιο ύψος με τα άλογα ή τα άλογα να είναι μικρότερα από τους ανθρώπους ή μια πύλη τείχους να μην ξεπερνά το ύψος ενός ανθρώπου. Γενικά η τέχνη των αναγλύφων αποβλέπει περισσότερο στις οπτικές αξίες παρά στις πλαστικές, ή όπως λένε οι ιστορικοί της τέχνης, τις απτικές, που χαρακτηρίζουν ιδίως την κλασική εποχή. Όλα αυτά είναι γνωρίσματα της τέχνης της Ύστερης Αρχαιότητας στην οποία ανήκει και η εποχή της Πρώτης Τετραρχίας.
Η περιγραφή των αναγλύφων γίνεται με τη σειρά που ακολουθεί ο C. Vermeule. Η σειρά των αριθμών του σχεδίου αντιστοιχεί με τις ζώνες των αναγλύφων από τα πάνω προς τα κάτω.
Ζώνη 1η, Μάχη στη χώρα των Κούρδων.
Galerius (L) attacks Narses (R)
The imperial family at the sacrifice of thanksgiving
Ζώνη 2η, Έξοδος αιχμαλώτων από μια ασσυριακή πόλη.
Η πόλη παριστάνεται μόνο από μια πύλη στα δεξιά, που προστατεύεται από δύο πύργους. Αριστερά της σύνθεσης και ως το κέντρο εικονίζονται τρεις μορφές ηλικιωμένων γενειοφόρων που σκύβουν υποταχτικά μπροστά στον αυτοκράτορα, του οποίου σώζεται στην άκρη μόνο ένα μέρος από το αριστερό του πόδι. Οι αιχμάλωτοι οδηγούνται από ένα Ρωμαίο οπλίτη και τρεις δορυφόρους του αυτοκράτορα, οπλισμένους με δόρατα και ασπίδες. Στο κέντρο, σε δεύτερο πλάνο, εικονίζεται μια γυναίκα με το παιδί της πάνω σε μια καμήλα. Μια δεύτερη καμήλα με δύο γυναίκες πάνω της παριστάνεται στη δεξιά μεριά, μπροστά στην πύλη. Δίπλα στην καμήλα βρίσκεται ένας Ρωμαίος οπλίτης. Στην άκρη δεξιά, βρίσκεται ένας Ανατολίτης, φορτωμένος με ένα σάκο.
Ζώνη 3η, Ειρηνική υποδοχή του αυτοκράτορα σε μια εχθρική περιοχή
Ο αυτοκράτορας εικονίζεται στο κέντρο φορώντας πολιτική περιβολή και κάθεται σε ένα ταξιδιωτικό αμάξι που το σέρνουν 4 άλογα. Τον συνοδεύουν ιππείς της φρουράς του, οι οποίοι φορούν χιτώνες, χλαμύδες και κράνη. Δύο μικρά παιδιά (δούλοι) προηγούνται. Η συνοδεία κατευθύνεται προς τα δεξιά, όπου την περιμένουν γυναίκες του εχθρού. Η καθεμιά φέρνει το δεξί της χέρι στον ώμο της άλλης (δείγμα χαιρετισμού), ενώ η μια απ' αυτές φαίνεται να κρατάει άνθη.
Ζώνη 9η,
Τρίτος από αριστερά παριστάνεται ο αυτοκράτορας να κάθεται σε ένα κάθισμα εκστρατείας. Γύρω του στέκονται οι δορυφόροι. Δεξιά εικονίζεται μια ομάδα αιχμαλώτων και δύο απ' αυτούς σκύβουν υποταχτικά προς τον αυτοκράτορα. Ακολουθούν άλλοι δορυφόροι και ικέτες. Ανάμεσά τους μια γυναίκα με το παιδί της. Η παράσταση τονίζει τη συμπόνια και την επιείκεια (clementia) του νικητή προς τους ηττημένους.
Ζώνη 11η, Όμιλος γυναικών
Διακρίνεται όμιλος αιχμαλώτων γυναικών με χιτώνες και μακριά ιμάτια. Μια απ' αυτές κρατά λουλούδια, ενώ μια άλλη ένα μακρύ σκήπτρο. Ένα μεγάλο μέρος στα αριστερά της σύνθεσης χάθηκε και αντικαταστάθηκε από μαρμάρινη πλάκα κατά τις αναστηλωτικές εργασίες.
Νότιος Πεσσός
Ζώνη 16η, Άφιξη του αυτοκράτορα σε μια πόλη της Ανατολής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Γαλέριος επισκέπτεται μια πόλη της Αρμενίας, την Έριζα, όπου υπήρχε ένα σπουδαίο ιερό της θεάς Αναΐτιδος, της Μεγάλης θεάς των Αρμενίων. Στα αριστερά διακρίνεται η πύλη της πόλης, από την οποία φαίνεται πως έχει ξεκινήσει ο Γαλέριος, με τη συνοδεία των έφιππων σωματοφυλάκων του, που κρατούν δόρατα ή λάβαρα. Ο αυτοκράτορας παριστάνεται πάνω σε ένα δίτροχο όχημα με "καθέδρα" που το σύρουν δύο άλογα. Οι πρώτοι από τη συνοδεία του έχουν φτάσει ήδη στην πόλη. Οι κάτοικοι με λάβαρα και άνθη, βγαίνουν να υποδεχτούν τον επίσημο επισκέπτη. Μέσα στην πόλη, στο βάθος, δίπλα από ένα κυπαρίσσι, προβάλλει ο ναός της θεάς, την οποία, με την επίσκεψή του θέλησε να τιμήσει ο Γαλέριος. Στο κέντρο του ναού διακρίνεται το λατρευτικό άγαλμα.
Η πόλη παριστάνεται μόνο από μια πύλη στα δεξιά, που προστατεύεται από δύο πύργους. Αριστερά της σύνθεσης και ως το κέντρο εικονίζονται τρεις μορφές ηλικιωμένων γενειοφόρων που σκύβουν υποταχτικά μπροστά στον αυτοκράτορα, του οποίου σώζεται στην άκρη μόνο ένα μέρος από το αριστερό του πόδι. Οι αιχμάλωτοι οδηγούνται από ένα Ρωμαίο οπλίτη και τρεις δορυφόρους του αυτοκράτορα, οπλισμένους με δόρατα και ασπίδες. Στο κέντρο, σε δεύτερο πλάνο, εικονίζεται μια γυναίκα με το παιδί της πάνω σε μια καμήλα. Μια δεύτερη καμήλα με δύο γυναίκες πάνω της παριστάνεται στη δεξιά μεριά, μπροστά στην πύλη. Δίπλα στην καμήλα βρίσκεται ένας Ρωμαίος οπλίτης. Στην άκρη δεξιά, βρίσκεται ένας Ανατολίτης, φορτωμένος με ένα σάκο.
Ζώνη 3η, Ειρηνική υποδοχή του αυτοκράτορα σε μια εχθρική περιοχή
Ο αυτοκράτορας εικονίζεται στο κέντρο φορώντας πολιτική περιβολή και κάθεται σε ένα ταξιδιωτικό αμάξι που το σέρνουν 4 άλογα. Τον συνοδεύουν ιππείς της φρουράς του, οι οποίοι φορούν χιτώνες, χλαμύδες και κράνη. Δύο μικρά παιδιά (δούλοι) προηγούνται. Η συνοδεία κατευθύνεται προς τα δεξιά, όπου την περιμένουν γυναίκες του εχθρού. Η καθεμιά φέρνει το δεξί της χέρι στον ώμο της άλλης (δείγμα χαιρετισμού), ενώ η μια απ' αυτές φαίνεται να κρατάει άνθη.
Ζώνη 9η,
Τρίτος από αριστερά παριστάνεται ο αυτοκράτορας να κάθεται σε ένα κάθισμα εκστρατείας. Γύρω του στέκονται οι δορυφόροι. Δεξιά εικονίζεται μια ομάδα αιχμαλώτων και δύο απ' αυτούς σκύβουν υποταχτικά προς τον αυτοκράτορα. Ακολουθούν άλλοι δορυφόροι και ικέτες. Ανάμεσά τους μια γυναίκα με το παιδί της. Η παράσταση τονίζει τη συμπόνια και την επιείκεια (clementia) του νικητή προς τους ηττημένους.
Ζώνη 11η, Όμιλος γυναικών
Διακρίνεται όμιλος αιχμαλώτων γυναικών με χιτώνες και μακριά ιμάτια. Μια απ' αυτές κρατά λουλούδια, ενώ μια άλλη ένα μακρύ σκήπτρο. Ένα μεγάλο μέρος στα αριστερά της σύνθεσης χάθηκε και αντικαταστάθηκε από μαρμάρινη πλάκα κατά τις αναστηλωτικές εργασίες.
The Arch as drawn by Edward Lear who visited the city in 1848 and the same view today.
Νότιος Πεσσός
Ζώνη 16η, Άφιξη του αυτοκράτορα σε μια πόλη της Ανατολής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Γαλέριος επισκέπτεται μια πόλη της Αρμενίας, την Έριζα, όπου υπήρχε ένα σπουδαίο ιερό της θεάς Αναΐτιδος, της Μεγάλης θεάς των Αρμενίων. Στα αριστερά διακρίνεται η πύλη της πόλης, από την οποία φαίνεται πως έχει ξεκινήσει ο Γαλέριος, με τη συνοδεία των έφιππων σωματοφυλάκων του, που κρατούν δόρατα ή λάβαρα. Ο αυτοκράτορας παριστάνεται πάνω σε ένα δίτροχο όχημα με "καθέδρα" που το σύρουν δύο άλογα. Οι πρώτοι από τη συνοδεία του έχουν φτάσει ήδη στην πόλη. Οι κάτοικοι με λάβαρα και άνθη, βγαίνουν να υποδεχτούν τον επίσημο επισκέπτη. Μέσα στην πόλη, στο βάθος, δίπλα από ένα κυπαρίσσι, προβάλλει ο ναός της θεάς, την οποία, με την επίσκεψή του θέλησε να τιμήσει ο Γαλέριος. Στο κέντρο του ναού διακρίνεται το λατρευτικό άγαλμα.
The tetrarchs arrayed in unison with a Victoria holding a victory wreath to the Augusti.
Ζώνη 17η: Αναπαράσταση θυσίας που προσφέρουν ο Διοκλητιανός με τον Γαλέριο.
Ζώνη 20η, Τιμή στο νικητή της Ανατολής
Ο Γαλέριος παριστάνεται στα αριστερά της σύνθεσης να κάθεται σε μια κυλινδρική πέτρα, ντυμένος με πολιτικό ένδυμα και στηριζόμενος σ' ένα σκήπτρο. Πίσω του, μέσα σε κόγχη, διακρίνεται μια Νίκη. Απέναντί του μια άλλη Νίκη τον στεφανώνει. Ακολουθεί ένα αμάξι που το σέρνουν τέσσερις ελέφαντες που το οδηγεί μια γυναικεία μορφή, η οποία συμβολίζει την πολεμική αρετή και είναι ντυμένη με ποδήρη χιτώνα και οπλισμένη με δόρυ και ασπίδα. Η προσφορά της άμαξας αυτής σημαίνει την τιμή που απονέμεται στο Γαλέριο για τις νίκες του. Οι ελέφαντες έχουν τη συμβολική έννοια ότι ο νικηφόρος πόλεμος έγινε στην Ανατολή.
Ζώνη 24η, Ο Γαλέριος δέχεται πρεσβεία των Περσών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο βασιλιάς των Περσών, Ναρσής, μετά την ήττα του στέλνει πρεσβεία στο Γαλέριο, την οποία αναθέτει στο φίλο του Αφαρβάν. Αριστερά, κοντά στο Ρωμαίο οπλίτη, του οποίου η ασπίδα έχει ως επίσημα τον Ηρακλή, στέκεται ο Γαλέριος, ανάμεσα στους δορυφόρους του (τρεις όρθιος και εννέα μπροστά), οπλισμένους μόνο με δόρατα και ασπίδες. Στο κέντρο, πέντε Πέρσες γονατιστοί απλώνουν το δεξί τους χέρι ικετευτικά. Πίσω από τον τελευταίο Πέρση διακρίνεται μια Αμαζόνα. Μια άλλη καλύτερα διατηρημένη στέκεται παρά πέρα. Η συμμετοχή των Αμαζόνων στην παράσταση δεν είναι συμβολική. Ο λαός πίστευε πραγματικά ότι ο Γαλέριος στην εκστρατεία του πολέμησε και με Αμαζόνες. Οι τέσσερις γυναίκες που ακολουθούν δεξιά με τα περίεργα καλύμματα στα κεφάλια, καθώς και το παιδάκι που κάθεται λυπημένο, είναι μέλη της οικογένειας του Πέρση βασιλιά.
Ο βασιλιάς των Περσών, Ναρσής, μετά την ήττα του στέλνει πρεσβεία στο Γαλέριο, την οποία αναθέτει στο φίλο του Αφαρβάν. Αριστερά, κοντά στο Ρωμαίο οπλίτη, του οποίου η ασπίδα έχει ως επίσημα τον Ηρακλή, στέκεται ο Γαλέριος, ανάμεσα στους δορυφόρους του (τρεις όρθιος και εννέα μπροστά), οπλισμένους μόνο με δόρατα και ασπίδες. Στο κέντρο, πέντε Πέρσες γονατιστοί απλώνουν το δεξί τους χέρι ικετευτικά. Πίσω από τον τελευταίο Πέρση διακρίνεται μια Αμαζόνα. Μια άλλη καλύτερα διατηρημένη στέκεται παρά πέρα. Η συμμετοχή των Αμαζόνων στην παράσταση δεν είναι συμβολική. Ο λαός πίστευε πραγματικά ότι ο Γαλέριος στην εκστρατεία του πολέμησε και με Αμαζόνες. Οι τέσσερις γυναίκες που ακολουθούν δεξιά με τα περίεργα καλύμματα στα κεφάλια, καθώς και το παιδάκι που κάθεται λυπημένο, είναι μέλη της οικογένειας του Πέρση βασιλιά.
Στο κέντρο διακρίνεται ένας βωμός και πάνω σ' αυτόν μια ασπίδα. Δίπλα φτερωτές νίκες και παραπέρα δέντρα από τα οποία κρέμονται λάφυρα. Στα άκρα, δεξιά και αριστερά, παριστάνονται από μια Αμαζόνα, οι οποίες κρατούν από τα μαλλιά τους δεμένους πισθάγκωνα αιχμαλώτους, συμβολίζοντας την πολεμική αρετή. Πιο πέρα από τις Αμαζόνες, στις γωνίες, φαίνεται από ένα τρόπαιο.
Αποκατάσταση του μνημείου
Οι πρώτες στερεωτικές εργασίες έγιναν επί Τουρκοκρατίας (1889). Το 1945 στερεώθηκε και υποθεμελιώθηκε ο βορειοανατολικός πεσσός. Το 1952 έγιναν σε ευρεία έκταση στερεωτικές και συντηρητικές εργασίες στις επιφάνειες των δύο κεντρικών πεσσών. Το 1954 η στάθμη της Εγνατίας κατέβηκε στο σημερινό επίπεδο και εμφανίστηκαν οι βάσεις των πεσσών. Τέλος, η ΙΣΤ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων πραγματοποίησε συντήρηση, στερέωση και καθαρισμό των μαρμάρινων αναγλύφων κατά το διάστημα 1991-2001 λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης του μνημείου.
Η Ροτόντα
Η Ροτόντα ανήκει στα περίκεντρα οικοδομήματα, στο κυκλικό της σχήμα άλλωστε οφείλει και την ονομασία της. Κτίστηκε στα χρόνια του καίσαρα Γαλερίου, γύρω στα 306 μ.Χ., ως ναός του Δία ή του Κάβειρου ή κατ΄ άλλους ως Μαυσωλείο του ιδίου. Στον άξονά της κατέληγε πομπική οδός που συνέδεε τη θριαμβική αψίδα του Γαλερίου με το ανακτορικό συγκρότημα, που έχει ανασκαφεί νοτίως της Εγνατίας οδού.
Rotonde St. Georges plan
Το κτήριο, διαμέτρου 24,50μ καλύπτει ισοδιάστατος θόλος από οπτόπλινθους, που φθάνει σε ύψος τα 29,80μ.. Ο κυλινδρικός τοίχος, πάχους 6,30μ., διασπάται εσωτερικά σε οκτώ ορθογώνιες κόγχες, από τις οποίες η νότια αποτελούσε την κύρια είσοδο.
Η μετατροπή του σε χριστιανικό ναό, αφιερωμένο πιθανότατα στους Ασωμάτους ή Αρχαγγέλους, συντελέστηκε στη διάρκεια των παλαιοχριστιανικών χρόνων, άγνωστο πότε ακριβώς. Την ίδια περίοδο διανοίχθηκε και διευρύνθηκε η ανατολική κόγχη και κατασκευάστηκε το ιερό βήμα, ένας ορθογώνιος χώρος με ημικυκλική αψίδα στα ανατολικά. Γύρω από το κτήριο προστέθηκε κλειστή στεγασμένη στοά (πλάτους 8μ.) που επικοινωνούσε με τον κεντρικό χώρο μέσω επτά κογχών που διανοίχθηκαν στον αρχικό πυρήνα. Στη δυτική κόγχη διαμορφώθηκε νέα είσοδος με νάρθηκα και προστέθηκε πρόπυλο με δύο παρεκκλήσια, ένα κυκλικό ανατολικά και ένα οκταγωνικό δυτικά. Καμία από τις παραπάνω προσθήκες, με εξαίρεση τη διαμόρφωση της ανατολικής κόγχης, δεν σώζεται σήμερα.
Η μετατροπή του σε χριστιανικό ναό, αφιερωμένο πιθανότατα στους Ασωμάτους ή Αρχαγγέλους, συντελέστηκε στη διάρκεια των παλαιοχριστιανικών χρόνων, άγνωστο πότε ακριβώς. Την ίδια περίοδο διανοίχθηκε και διευρύνθηκε η ανατολική κόγχη και κατασκευάστηκε το ιερό βήμα, ένας ορθογώνιος χώρος με ημικυκλική αψίδα στα ανατολικά. Γύρω από το κτήριο προστέθηκε κλειστή στεγασμένη στοά (πλάτους 8μ.) που επικοινωνούσε με τον κεντρικό χώρο μέσω επτά κογχών που διανοίχθηκαν στον αρχικό πυρήνα. Στη δυτική κόγχη διαμορφώθηκε νέα είσοδος με νάρθηκα και προστέθηκε πρόπυλο με δύο παρεκκλήσια, ένα κυκλικό ανατολικά και ένα οκταγωνικό δυτικά. Καμία από τις παραπάνω προσθήκες, με εξαίρεση τη διαμόρφωση της ανατολικής κόγχης, δεν σώζεται σήμερα.
Τα λαμπρότερα όμως λείψανα από την παλαιοχριστιανική φάση του μνημείου είναι τα εξαίρετης ποιότητας ψηφιδωτά. Τις φωτιστικές θυρίδες και τα εσωρράχια των καμαρών στη βάση του θόλου κοσμούν ψηφιδωτά, των οποίων ο πλούτος των θεμάτων με φυτικά και γεωμετρικά μοτίβα και η λαμπρότητα των χρωμάτων εντυπωσιάζει. Στο θόλο αναπτύσσονταν οι μεγάλες συνθέσεις σε τρεις επάλληλες ζώνες. Η χαμηλότερη, γνωστή στη βιβλιογραφία και ως ζώνη των μαρτύρων, διαιρείται σε οκτώ διάχωρα, στα οποία εικονίζονται δεόμενοι μάρτυρες μπροστά από μνημειακά αρχιτεκτονήματα. Στο ανατολικό διάχωρο που καταστράφηκε όταν κατέρρευσε το εκεί τμήμα του θόλου, τα κατεστραμμένα τμήματα του ψηφιδωτού συμπληρώθηκαν με τοιχογραφία από τον ιταλό ζωγράφο S. Rossi το 1889. Η μεσαία ζώνη των ψηφιδωτών του θόλου είναι σχεδόν κατεστραμμένη. Σώζεται μόνο το κατώτατο τμήμα, όπου διακρίνονται πάνω στο έδαφος πόδια ανδρικών μορφών σε έντονη κίνηση, πιθανότατα αγγέλων. Από την ψηφιδωτή παράσταση της τρίτης ζώνης σώζονται τα κεφάλια τριών εκ των τεσσάρων αγγέλων που ανακρατούν τριπλή ''δόξα'' από πολυποίκιλτα στεφάνια με πολυάκτινα αστέρια, πλοχμό με καρπούς και κλαδιά και πολύχρωμη ίριδα. Μεταξύ των αγγέλων εικονίζεται το μυθικό πτηνό φοίνικας να προβάλλει πάνω σε ερυθρό ακτινοβόλο δίσκο. Στο κέντρο της ''δόξας'' από την παράσταση του Χριστού σε χειρονομία θριάμβου διακρίνεται το προσχέδιο με κάρβουνο πάνω στις πλίνθους του θόλου.
View of the interior with remnants of the mosaics.
Οι μεγάλης κλίμακας επεμβάσεις που έγιναν στο μνημείο κατά την παλαιοχριστιανική περίοδο επιβάρυναν τη στατική του επάρκεια. Οι σεισμοί των αρχών του 7ου αι. κατέστρεψαν την αψίδα του ιερού και το υπερκείμενο τμήμα του θόλου. Η αψίδα, μετά την αποκατάστασή της, ενισχύθηκε εξωτερικά με δύο αντηρίδες και διακοσμήθηκε τον 9ο αι. με την τοιχογραφία της Αναλήψεως.
Το 1590/1 μετατράπηκε σε τζαμί από τον Σεΐχη Σουλεϊμάν Χορτατζή Εφέντη.
Οι σεισμοί που έπληξαν την πόλη της Θεσσαλονίκης το 1978, προξένησαν σοβαρές βλάβες στο μνημείο. Οι αναστηλωτικές εργασίες απαίτησαν μεγάλες επεμβάσεις στο κτήριο και τον διάκοσμό του, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων έχει περατωθεί.
Μπορείτε να δείτε την αρχαιολογική ταινία "ΡΟΤΟΝΤΑ", παραγωγής Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης, 2016, με την ιστορία του μνημείου και την ανάλυση της παράστασης των ψηφιδωτών εδώ.
Πηγή/Φωτογραφία/Βιβλιογραφία
Αθανασιου, Φ. et al. (ΑΕΜΘ 8, 1994). "Νεα στοιχεια για το Οκταγωνο του γαλεριανου συγκροτηματος".
Αθανασιου, Φ. et al. (Θεσσαλονικεων πολις 3, 1981). "τα ανακτορα του Γαλεριου στη Θεσσαλονικη, Μεθοδολογια αποκαταστασης".
Αθανασιου, Φ. et al. (Θεσσαλονικεων πολις 4, 2001). "Το λουτρα του ανακτορικου συγκροτηματος του Γαλεριου".
Dyggve, E. (Copenhagen, 1945). "Recherches sur le palais imperial de Thessalonique".
Dyggve, E. (Dissertationes Pannonicae ser. 2, 11, 1941). "Kurzer vorläufiger Bericht über die Ausgrabungen im Palastviertel von Thessaloniki".
http://www.inthessaloniki.com
Hébrard, E. (BCH 44, 1920). "Les Travaux du Service archéologique d’Armée d’Orient a l’arc de triomphe de Galère et à l’arc de triomphe de Galère et à l’église Saint-Georges de Salonique".
Καραμπερη, Μ. (AAA 23-28, 1990-1995). "Ο πολος του Οκταγωνο στο γαλεριανο συγκροτημα και η σχεση του με το νοτιο μεγαλο περιστυλιο".
Καραμπερη, Μ. (Θεσσαλονικεων πολις 3, 2000). "Η αυτοκρατορικη εδρα Θεσσαλονικη".
Sasel, J. (ed.). Tabula Imperii Romani (Sheet K34).
http://internetscienceconference.eu
Vichers, M. (BSA 66, 1971). "A note on the Byzantine Palace at Thessaloniki".
Ward-Perkins, J. B. (New York, 1981). "Roman Imperial Architecture".
Dyggve, E. (Copenhagen, 1945). "Recherches sur le palais imperial de Thessalonique".
Engemann, J. (JAC 22, 1979). "Akklamationsrichtung, Sieger- und Besiegtenrichtung auf dem Galeriusbogen in Saloniki".
Garrucci, P. (W. Wylie, trans.). (NC 10, 1870). "Brass Medallion Representing the Persian Victory of Maximianus Galerius".
Hébrard, E. (BCH 44, 1920). "L’Arc de Galère et l’église Saint-Georges à Salonique".
Kinch, K. F. (Paris, 1890). "L’arc de triomphe de Salonique".
Laubscher, H. P. (Berlin, 1975). "Der Reliefschmuck des Galeriusbogens in Thessaloniki".
Makaronas, C. J. (Salonica, 1970). The Arch of Galerius at Thessaloniki.
Meyer, H. (JdI 95, 1980). "Die Frieszyklen am sogenannten Triumphbogen des Galerius in Thessaloniki".
Pond Rothman, M. S. (AJA 81, 1977). "The Thematic Organization of the Panel Reliefs on the Arch of Galerius".
http://www.it.uom.gr
Pond Rothman, M. S. (Byzantine Studies/Etudes Byzantines 2:1, 1975). "The Panel of the Emperors Enthroned on the Arch of Galerius".
Sutherland, C. H. V. (London, 1967), RIC IV: From Diocletian's Reform (A.D. 294) to the Death of Maximinus (A. D. 313)
Velenis, G. (AA, 1979). "Architektonische Probleme des Galeriusbogens in Thessaloniki".
Velenis, G. (AA, 1983). "Nachträgliche Beobachtungen am Oberbau des Galeriusbogens in Thessaloniki".
Vermeule, C. C. (Cambridge, Mass., 1968). "Roman Imperial Art in Greece and Asia Minor".
von Schönebeck, H. (BZ 37, 1937). "Die zyklische Ordnung der Triumphalreliefs am Galeriusbogen in Saloniki".
http://www.culture.gr
von Schönebeck, H. (JbBerlMus 58, 1937). (Preserves image of the now lost head of Galerius, possibly from the large Arch of Galerius. The relief head was in Berlin.)
Bianchi-Bandinelli, R. (New York, 1971). "Rome: The Late Empire".
Brilliant, R. (L’Arte 10, 1970). "Temporal Aspects in Late Roman Art".
Brown, P. (New York, 1971). "The World of Late Antiquity".
https://en.wikipedia.org
Cameron, A. (Cambridge, Mass., 1993). "The Later Roman Empire, A. D. 284-430".
Kleiner, D. E. E. (New Haven, 1992). "Roman Sculpture".
Brilliant, R. (L’Arte 10, 1970). "Temporal Aspects in Late Roman Art".
Brown, P. (New York, 1971). "The World of Late Antiquity".
https://en.wikipedia.org
Cameron, A. (Cambridge, Mass., 1993). "The Later Roman Empire, A. D. 284-430".
Kleiner, D. E. E. (New Haven, 1992). "Roman Sculpture".
Arch of Galerius and Rotunda
One of the most characteristic monuments of Thessaloniki is the triumphal Arch of Galerius (Kamara), located north of Egnatia Street and in close proximity to the Rotunda.
The Arch was built in the period of the Roman Tetrarchy (early 4th century AD) and was the western part of an eight-pillared gateway. The triumphal gate was situated vertically to the ancient Via Egnatia, which ran through the city (from west to east) and was part of the so-called Galerian complex, which included Rotunda, along with the palace and the hippodrome in the contemporary Navarinou and Ippodromiou squares.
The Arch and the Rotunda of Galerius
Apart from Kamara, there was another triumphal arch, located in the area of the contemporary Demokratias (Vardar) square, also at the vertical axis of Egnatia and near to the Byzantine "Golden Gate". This arch, which is not preserved today, was erected by the Thessalonians to honor Antonius and Octavius for their victory at the battle of Philippi (42 BC).
Rotunda and Arch of Galerius complex reconstruction
The Arch of Galerius was built to honor the Caesar, when he returned victorious to the city after his wars against the Persians (ca. 306 AD). To this event are also related the relief representations on the pillars, still preserved to date. The scenes are arranged in four zones, one above the other, depicting Galerius’ triumphant welcome by the crowds outside the walls of Thessaloniki, battles between Romans and Persians or the Tetrarchs performing rituals. On the whole, the pictorial program was a celebrating tribute to the power and glory of the Tetrarchy and especially of Galerius.
Design of the Arch
Roman Emperor Galerius commissioned these two structures as elements of an imperial precinct linked to his Thessaloniki palace. Archeologists have found substantial remains of the palace to the southwest. These three monumental structures were connected by a road that ran through the arch, which rose above the major east-west road of the city.
At the crux of the major axes of the city, the Arch of Galerius emphasized the power of the emperor and linked the monumental structures with the fabric of 4th-century Thessaloniki. The arch was composed of a masonry core faced with marble sculptural panels celebrating a victory over the Sassanid Persians. About two-thirds the arch is preserved.
The Rotunda was a massive circular structure with a masonry core that had an oculus like the Pantheon in Rome.
It has gone through multiple periods of use and modification as a polytheist temple, a Christian basilica, a Muslim mosque, and again a Christian church (and archaeological site). A minaret is preserved from its use as a mosque, and ancient remains are exposed on its southern side.
The Tomb of Galerius, now the Church of Agios Giorgios or Church of the Rotonda
Arch of Galerius
Arch of Galerius, stands on what is now Egnatia & Dimitrios Gounari Street. The arch was built in 298 to 299 AD and dedicated in 303 AD to celebrate the victory of the tetrarch Galerius over the Sassanid Persians and capture of their capital Ctesiphon in 298.
The structure was an octopylon (eight-pillared gateway) forming a triple arch that was built of a rubble masonry core faced first with brick and then with marble panels with sculptural relief. The central arched opening was 9.7 m wide and 12.5 m high, and the secondary openings on other side were 4.8 m wide and 6.5 m high.
The central arch spanned the portion of the Via Egnatia (primary Roman road from Dyrrhacium to Byzantium) that passed through the city as a Decumanus (east-west major street). A road connecting the Rotunda (125m northeast) with the Palace complex (235m southwest) passed through the arch along its long axis.
The central arch spanned the portion of the Via Egnatia (primary Roman road from Dyrrhacium to Byzantium) that passed through the city as a Decumanus (east-west major street). A road connecting the Rotunda (125m northeast) with the Palace complex (235m southwest) passed through the arch along its long axis.
Only the northwestern three of the eight pillars and parts of the masonry cores of the arches above survive: i.e., the entire eastern side (4 pillars) and the southernmost one of the western pillars are lost. Extensive consolidation with modern brick has been performed on the exposed masonry cores to protect the monument. The two pillars flanking the central arched passageway retain their sculpted marble slabs, which depict the wars of Galerius against the Persians in broadly panegyric terms.
The arch in 1930
Understanding of the sculptural program of the arch is limited by the loss of the majority of the marble panels, but the remains give an impression of the whole. Four vertically stacked registers of sculpted decoration were carved on each pillar, each separated by elaborate moldings.
A label for the Tigris River indicates that there were likely labels on other representations as the builders deemed necessary. Artistic license was taken in the representations, for instance, the Caesar Galerius is shown in personal combat with the Sassanid Shah Narses in one of the panels; although they never met in battle.
On the arch a mounted Galerius attacks a similarly mounted Narses with a lance as an eagle bearing a victory wreath in its talons approaches Galerius.
The Caesar sits securely on his rearing horse, while the Persian king appears nearly unhorsed. Terrified Persians cower under the hooves of the Caesar’s horse in the chaos of battle. The panel expresses the power of the Caesar Galerius.
Galerius (L) attacks Narses (R)
The imperial family at the sacrifice of thanksgiving
The relief of the imperial family conjoined in a sacrifice of thanksgiving owes its distant prototype to the Augustan reliefs on the Ara Pacis in Rome. Galerius' wife, Diocletian's daughter Valeria, is shown at his side, helping authenticate his connection to his predecessor.
Here as elsewhere all the faces have been carefully chiselled off, whether as damnatio memoriae or in later cultural intolerance of images.
The Arch as drawn by Edward Lear who visited the city in 1848 and the same view today.
Here as elsewhere all the faces have been carefully chiselled off, whether as damnatio memoriae or in later cultural intolerance of images.
The tetrarchs arrayed in unison with a Victoria holding a victory wreath to the Augusti.
In another panel, the tetrarchs are all arrayed in the toga as a Victoria holds a victory wreath out to the heads of the two Augusti.
A third panel celebrates the unity of the tetrarchy, with a depiction of the tetrarchs standing together; the depersonalized manner in which the tetrarchs are portrayed is reminiscent of the schematic statues of the tetrarchs in porphyry at St. Mark's Basilica in Venice. Only Galerius is dressed in armor, and he makes the offering upon the altar.
A third panel celebrates the unity of the tetrarchy, with a depiction of the tetrarchs standing together; the depersonalized manner in which the tetrarchs are portrayed is reminiscent of the schematic statues of the tetrarchs in porphyry at St. Mark's Basilica in Venice. Only Galerius is dressed in armor, and he makes the offering upon the altar.
What remains of the arch asserts the glory of the tetrarchy and the prominence of Galerius within that system. The arch celebrates the Roman Empire as part of Galerius’ victory over the Sassanid king. Galerius is also pictured on his horse at the right, while attacking a Sassanid guard.
The Rotunda
The Rotunda of Galerius is 125m northeast of the Arch of Galerius at 40°37'59.77"N, 22°57'9.77"E. It is also known (by its consecration and use) as the Greek Orthodox Church of Agios Georgios, and is informally called the Church of the Rotunda (or simply The Rotunda).
The cylindrical structure was built in 306 AD on the orders of the tetrarch Galerius, who was thought to have intended it to be his mausoleum. It was more likely intended as a temple; it is not known to what god it would have been dedicated.
The cylindrical structure was built in 306 AD on the orders of the tetrarch Galerius, who was thought to have intended it to be his mausoleum. It was more likely intended as a temple; it is not known to what god it would have been dedicated.
Rotonde St. Georges plan
The Rotunda has a diameter of 24.5 m. Its walls are more than 6 m thick, which is why it has withstood Thessaloniki's earthquakes. The walls are interrupted by eight rectangular bays, with the south bay forming the entrance. A flat brick dome, 30 m high at the peak, crowns the cylindrical structure. In its original design, the dome of the Rotunda had an oculus, as does the Pantheon in Rome.
After Galerius's death in 311, he was buried at Gamzigrad (Felix Romuliana) near Zajecar, Serbia. The Rotunda stood empty for several years until the Emperor Constantine I ordered it converted into a Christian church in 326. The church was embellished with very high quality mosaics. Only fragments have survived of the original decoration, for example, a band depicting saints with hands raised in prayer, in front of complex architectural fantasies.
The building was used as a church for over 1,200 years until the city fell to the Ottomans. In 1590 it was converted into a mosque, called the Mosque of Suleyman Hortaji Effendi, and a minaret was added to the structure. It was used as a mosque until 1912, when the Greeks captured the city during the Balkan War. Greek Orthodox officials reconsecrated the structure as a church, and they left the minaret. The structure was damaged during an earthquake in 1978 but was subsequently restored. As of 2004, the minaret was still being stabilized with scaffolding. The building is now a historical monument under the Ephorate of Byzantine Antiquities of the Greek Ministry of Culture, although the Greek Orthodox Church has access to the church for various festivities.
View of the interior with remnants of the mosaics.
The Rotunda is the oldest of Thessaloniki's churches. Some Greek publications claim it is the oldest Christian church in the world, although there are competitors for that title. It is the most important surviving example of a church from the early Christian period of the Greek-speaking part of the Roman Empire.
Source/Photography/Bibliography
Αθανασιου, Φ. et al. (ΑΕΜΘ 8, 1994). "Νεα στοιχεια για το Οκταγωνο του γαλεριανου συγκροτηματος".
Αθανασιου, Φ. et al. (Θεσσαλονικεων πολις 3, 1981). "τα ανακτορα του Γαλεριου στη Θεσσαλονικη, Μεθοδολογια αποκαταστασης".
Αθανασιου, Φ. et al. (Θεσσαλονικεων πολις 4, 2001). "Το λουτρα του ανακτορικου συγκροτηματος του Γαλεριου".
Dyggve, E. (Copenhagen, 1945). "Recherches sur le palais imperial de Thessalonique".
Dyggve, E. (Dissertationes Pannonicae ser. 2, 11, 1941). "Kurzer vorläufiger Bericht über die Ausgrabungen im Palastviertel von Thessaloniki".
http://www.inthessaloniki.com
Hébrard, E. (BCH 44, 1920). "Les Travaux du Service archéologique d’Armée d’Orient a l’arc de triomphe de Galère et à l’arc de triomphe de Galère et à l’église Saint-Georges de Salonique".
Καραμπερη, Μ. (AAA 23-28, 1990-1995). "Ο πολος του Οκταγωνο στο γαλεριανο συγκροτημα και η σχεση του με το νοτιο μεγαλο περιστυλιο".
Καραμπερη, Μ. (Θεσσαλονικεων πολις 3, 2000). "Η αυτοκρατορικη εδρα Θεσσαλονικη".
Sasel, J. (ed.). Tabula Imperii Romani (Sheet K34).
http://internetscienceconference.eu
Vichers, M. (BSA 66, 1971). "A note on the Byzantine Palace at Thessaloniki".
Ward-Perkins, J. B. (New York, 1981). "Roman Imperial Architecture".
Dyggve, E. (Copenhagen, 1945). "Recherches sur le palais imperial de Thessalonique".
Engemann, J. (JAC 22, 1979). "Akklamationsrichtung, Sieger- und Besiegtenrichtung auf dem Galeriusbogen in Saloniki".
Garrucci, P. (W. Wylie, trans.). (NC 10, 1870). "Brass Medallion Representing the Persian Victory of Maximianus Galerius".
Hébrard, E. (BCH 44, 1920). "L’Arc de Galère et l’église Saint-Georges à Salonique".
Kinch, K. F. (Paris, 1890). "L’arc de triomphe de Salonique".
Laubscher, H. P. (Berlin, 1975). "Der Reliefschmuck des Galeriusbogens in Thessaloniki".
Makaronas, C. J. (Salonica, 1970). The Arch of Galerius at Thessaloniki.
Meyer, H. (JdI 95, 1980). "Die Frieszyklen am sogenannten Triumphbogen des Galerius in Thessaloniki".
Pond Rothman, M. S. (AJA 81, 1977). "The Thematic Organization of the Panel Reliefs on the Arch of Galerius".
http://www.it.uom.gr
Pond Rothman, M. S. (Byzantine Studies/Etudes Byzantines 2:1, 1975). "The Panel of the Emperors Enthroned on the Arch of Galerius".
Sutherland, C. H. V. (London, 1967), RIC IV: From Diocletian's Reform (A.D. 294) to the Death of Maximinus (A. D. 313)
Velenis, G. (AA, 1979). "Architektonische Probleme des Galeriusbogens in Thessaloniki".
Velenis, G. (AA, 1983). "Nachträgliche Beobachtungen am Oberbau des Galeriusbogens in Thessaloniki".
Vermeule, C. C. (Cambridge, Mass., 1968). "Roman Imperial Art in Greece and Asia Minor".
von Schönebeck, H. (BZ 37, 1937). "Die zyklische Ordnung der Triumphalreliefs am Galeriusbogen in Saloniki".
http://www.culture.gr
von Schönebeck, H. (JbBerlMus 58, 1937). (Preserves image of the now lost head of Galerius, possibly from the large Arch of Galerius. The relief head was in Berlin.)
Bianchi-Bandinelli, R. (New York, 1971). "Rome: The Late Empire".
Brilliant, R. (L’Arte 10, 1970). "Temporal Aspects in Late Roman Art".
Brown, P. (New York, 1971). "The World of Late Antiquity".
https://en.wikipedia.org
Cameron, A. (Cambridge, Mass., 1993). "The Later Roman Empire, A. D. 284-430".
Kleiner, D. E. E. (New Haven, 1992). "Roman Sculpture".
Brilliant, R. (L’Arte 10, 1970). "Temporal Aspects in Late Roman Art".
Brown, P. (New York, 1971). "The World of Late Antiquity".
https://en.wikipedia.org
Cameron, A. (Cambridge, Mass., 1993). "The Later Roman Empire, A. D. 284-430".
Kleiner, D. E. E. (New Haven, 1992). "Roman Sculpture".
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΙΑΜΑΤΙΚΩΝ ΛΟΥΤΡΩΝ ΚΑΙ Η ΜΕΤΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥΣ ΣΕ SPA
Τα νερά των φυσικών ή ιαματικών πηγών είναι νερά, που πηγάζουν μέσα από πετρώματα και βράχους που βγαίνουν από τα έγκατα της γης. Είναι εμπλ...
-
Αncient Greek phrases Aristotle, marble copy of Lysippus ἀεὶ Λιβύη φέρει τι κακόν / καινόν Aeì Libýē phérei ti kakón / kainón. "Libya a... -
While there’s some debate as to whether the Macedonian conqueror counts as Greek, there’s no denying his central place in later Greco-Roman ... -
ΕΛΛΗΝΙΚΑ Sites in Greece | Greek Sites Worldwide Glarentza (Greek: Γλαρέντζα) is a medieval seaside town located near the site of modern ...