Αρχαιοελληνική αγγειογραφία
Ένα σκεύος με πολλές παραλλαγές είναι ο κάνθαρος. Πρόκειται για ένα είδος ποτηριού που τα κυριότερα χαρακτηριστικά του είναι το λεπτό πόδι με το φαρδύ σώμα και τις δυο λαβές που ξεκινούν περίπου από τη βάση του σώματος, ξεπερνούν το ύψος των χειλιών και επιστρέφουν καμπυλωτά κοντά στο ύψος των χειλιών.
Το σχήμα του αγγείου διαμορφώθηκε κατά τη μεσοελλαδική περίοδο και θεωρείτο ήδη αρχαίο κατά την κλασική εποχή. Κατασκευάστηκε αρχικά ιδιαίτερα στη Λακωνία και Βοιωτία, και χρησιμοποιείτο ως ανάθημα, και θρησκευτικό σκεύος στην καθημερινή εξάσκηση της λατρείας στους ιδιωτικούς χώρους. Στην γεωμετρική εποχή συναντάμε κανθάρους στην Βοιωτία και Αττική ως ταφικά αναθήματα, συνήθως σε τάφους ανδρών που συχνά συνοδεύονται με ανάγλυφες παραστάσεις πολεμικού ή αθλητικού θέματος. Στη Βοιωτία συνεχίσει να χρησιμοποιείται ως ταφικό ανάθημα μέχρι και την ύστερη κλασική εποχή. Το 600 π.Χ. περίπου εξελίχθηκε το ιδιόμορφο σχήμα με τον υψηλό πόδα. Παράλληλα εξαπλώθηκε η χρήση του και στους Ετρούσκους.
Κατά την ύστερη κλασική και ελληνιστική εποχή η χρήση του συναντάται επίσης και στην καθημερινή ζωή, ενώ παραμένει συνδεδεμένο με την ανδρεία, το ανδρικό φύλλο και την λατρεία των νεκρών. Οι μεγαλύτεροι κάνθαροι που βρέθηκαν έχουν ύψος μέχρι και 50 εκατοστά και ήταν τοποθετημένοι επάνω σε τάφους. Κάνθαροι απεικονίζονται επίσης σε ανάγλυφα και αττικές αγγειογραφίες, στο χέρι του νεκρού, του θεού Διονύσου, ή κάποιου συνοδού του.
Διακρίνουμε τρεις βασικούς τύπους:
Ο κάνθαρος τύπου Α
Ο κάνθαρος τύπου Α διακρίνεται από το υψηλό πόδι, το οποίο διακρίνεται από το σώμα με ένα δακτύλιο. Το σώμα είναι βαθύ. Οι καμπυλωτές κάθετες λαβές ξεκινούν χαμηλά από το σώμα, υπερβαίνουν το ύψος του αγγείου και επανέρχονται σχηματίζοντας θηλιά, για να καταλήξουν στο χείλος.
Ο κάνθαρος τύπου Β
Στον κάνθαρο τύπου Β οι κάθετες λαβές δεν ξεπερνούν το ύψος του αγγείου. Ξεκινούν χαμηλά από το σώμα και καταλήγουν στο χείλος. Τα κυλινδρικά τοιχώματα του σώματος κυρτώνουν στο τελείωμα του αγγείου ελαφρά προς τα έξω. Το χαμηλό πόδι συνδέεται με δακτύλιο με το σώμα και καταλήγει σε δισκοειδή βάση.
Ο κάνθαρος τύπου Γ
Οι λαβές του κάνθαρου τύπου Γ μοιάζουν με εκείνες του τύπου Α. Το βαθύ κοίλο σώμα είναι ενιαίο με το χείλος. Το χαμηλό πόδι συνδέεται με δακτύλιο με το σώμα και καταλήγει σε δισκοειδή βάση.
Μόνωτος Κάνθαρος
Ο μόνωτος κάνθαρος αποτελεί αντιγραφή ετρουσκικού "bucchero", δηλ. αγγείου που αντέγραφε αντίστοιχο μεταλλικό σχήμα. Προοριζόταν για την αγορά της Δύσης. Το κύριο χαρακτηριστικό του ήταν το ψηλό πόδι, γι' αυτό θα μπορούσε να ονομαστεί και κάνθαρος με ψηλό πόδι.
Κάνθαρος με πρόσωπο
Από τις πολλές παραλλαγές του αγγείου αξιοσημείωτοι είναι κάνθαροι με πρόσωπο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου