Νέα από το ναό του Απόλλωνα στα Δίδυμα

ENGLISH

Προτομή του μαρμάρινου κούρου από την Ιερά Οδό στα Δίδυμα, σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο, του 550 π.Χ.

Τα Δίδυμα ήταν σημαντικό αρχαίο ιερό και μαντείο αφιερωμένο στον Απόλλωνα. Το ιερό βρισκόταν λίγο νοτιότερα της Μιλήτου και σήμερα κοντά του βρίσκονται το τουρκικό χωριό Yenihisar και η μικρή τουρκική πόλη Didim. Τα Δίδυμα ήταν το σημαντικότερο αρχαίο μαντείο στον χώρο της Ιωνίας μαζί με το ιερό του Απόλλωνα στην Κλάρο και ένα από τα σημαντικότερα στον αρχαίο κόσμο. Αναφέρεται πρώτη φορά στον Ομηρικό ύμνο του Απόλλωνα, γεγονός που αποδεικνύει πως το μαντείο υπήρχε πριν τον 7ο αιώνα π.Χ. Οι αρχαίοι συγγραφείς απέδιδαν την ονομασία

Δίδυμα στην ύπαρξη ναών αφιερωμένων στα δίδυμα αδέρφια Απόλλων και Άρτεμη, πιθανόν όμως η ονομασία να είχε και Καρική προέλευση αφού υπάρχουν παρόμοια τοπωνύμια στην Καρία αλλά και στην Λυδία. Τα Δίδυμα άνηκαν στην επικράτεια της Μιλήτου και συνδέονταν με αυτή με την ιερά οδό μήκους δεκαεπτά χιλιομέτρων. Κατά μήκος της οδού υπήρχαν αγάλματα της οικογένειας των Βραγχιδών ιερέων και αγάλματα που απεικόνιζαν ζώα. Μέρος των αγαλμάτων αυτών βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο.

Ομάδα από το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο έφερε στο φως, κατά τη διάρκεια των τελευταίων δώδεκα χρόνια, μεγάλης αστική κοινωνία που κατοικούσε στην περιοχή γύρω από το ναό του Απόλλωνα. 

Ένα μαντείο στον ναό του Απόλλωνα, το δεύτερο σε κύρος μετά από εκείνο των Δελφών ποτέ δεν θα βρισκόταν απομονωμένο στο Ιόνιο. Στα Δίδυμα σίγουρα θα υπήρχε ένας σημαντικός οικισμός με πληθυσμό ο οποίος θα έχουν διογκωνόταν  από εκείνους που ταξίδευαν κατά μήκος της Ιεράς Οδού από τη Μίλητο κατά τη διάρκεια των εορτών προς τιμήν του Απόλλωνα. 

Συνεχής κατοίκηση

Κεραμικά ευρήματα έχουν δείξει ότι τα Δίδυμα κατοικούνταν συνεχώς από τότε που χτίστηκε ο αρχαϊκός ναός του Απόλλωνα τον 6ο αιώνα π.Χ και πιθανόν ακόμη νωρίτερα.

Ακόμη και μετά την συρρίκνωση της παγανιστικής θρησκείας, τα Δίδυμα έγιναν χριστιανικός τόπος λατρείας με συνεχιζόμενη την έντονη παρουσία πληθυσμού. Όπως γινόταν και σε άλλες περιπτώσεις τα χριστιανικά κτήρια χτίστηκαν πάνω από αυτά των αρχαίων παγανιστικών.

Σταδιακά ολόκληρη η περιοχή έχασε κάθε ενδιαφέρον και το κύρος της και μετατράπηκε σε μια αγροτική κοινότητα. Τα ερειπωμένα σπίτια πέτρες που βλέπουμε στο χώρο σήμερα είναι οι απομεινάρια του σεισμού του 1956 και θα τα ισοπεδώσουν.

-Glenn Maffia

Source/Photography/Bibliography

H. W. Parke, 1985. The Oracles of Apollo in Asia Minor
T. Wiegand, 1941-58. Didyma, 2 vols. in 4, (Berlin) The prime archaeological report.

Glenn Maffia
Joseph Fontenrose, 1988. Didyma. Apollo's Oracle, Cult and Companions, (Berkeley). Catalogue of Didyman inquiries and responses, translated.

Robin Lane Fox, Pagans and Christians 1986: Chapter 5