Η Απτέρα ήταν μία από τις σπουδαιότερες πόλεις - κράτη της Κρήτης. Αναφέρεται ήδη στις πινακίδες της Γραμμικής Β γραφής (14ος - 13ος αι. π.Χ.) και εξακολουθεί να ζει μέχρι και τον 7ο αι. μ.Χ., οπότε καταστρέφεται από ισχυρό σεισμό σε συνδυασμό με τις επιθέσεις των Σαρακηνών.
Η εξαιρετική της θέση επάνω στο εκτεταμένο πλάτωμα του λόφου, που δεσπόζει νοτιοανατολικά του κόλπου της Σούδας ενώ συγχρόνως ελέγχει τη γύρω ευρύτερη περιοχή, αποδείχθηκε ιδανική για την ανάπτυξη της σε ισχυρό εμπορικό και πολιτικό κέντρο.
Με τα δύο λιμάνια, Μινώα (σημερινό Μαράθι) και Κίσαμο, στις αντίστοιχες πλευρές της εισόδου του κόλπου της Σούδας, εξασφάλιζε τον έλεγχο όλης της θαλάσσιας δραστηριότητας.
Μοναδικό αρχαιολογικό εύρημα στην Απτέρα Χανίων
Με τα δύο λιμάνια, Μινώα (σημερινό Μαράθι) και Κίσαμο, στις αντίστοιχες πλευρές της εισόδου του κόλπου της Σούδας, εξασφάλιζε τον έλεγχο όλης της θαλάσσιας δραστηριότητας.
Οι γραπτές πηγές και τα αποτελέσματα των μέχρι τώρα ανασκαφικών ερευνών δείχνουν ότι η περίοδος της μεγαλύτερης ακμής της πόλης ήταν οι πρώιμοι ελληνιστικοί χρόνοι (τέλος 4ου - 3ος αι. π.Χ.), οπότε ισχυροποιήθηκε και οικονομικά και πολιτικά και άρχισε να κόβει δικό της νόμισμα.
Η περίοδος της ρωμαιοκρατίας, με την επιβολή της "ρωμαϊκής ειρήνης", σήμανε τη συρρίκνωση της πόλης σε οικονομικοπολιτικό επίπεδο αλλά συγχρόνως και την ανάπτυξή της στην αγροτική παραγωγή σύμφωνα με το πρόγραμμα της ρωμαϊκής εξουσίας. Η κατοίκηση της συνεχίστηκε στα βυζαντινά χρόνια χωρίς ιδιαίτερη ακμή.
Σε κεντρικό σημείο της αρχαίας πόλης ιδρύθηκε η Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, που αναφέρεται ήδη σε Χρονικό του 1181 μ.Χ. Ανήκε στη Μονή Πάτμου και λειτουργούσε μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1960.
Κατά την περίοδο 1866-69 ανεγέρθηκε από τους Τούρκους κατακτητές κάστρο με στόχο τη καταστολή της Κρητικής Επανάστασης.
Τα τελευταία χρόνια η ΚΕ ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων διενεργεί συστηματική ανασκαφική έρευνα στον αρχαιολογικό χώρο της Απτέρας και σωστικές ανασκαφές στην ευρύτερη περιοχή. Σημαντικές εργασίες ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του Β΄και Γ΄Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης.
Ναός της Άρτεμης και του Απόλλωνα
Ο αρχαιολογικός χώρος Απτέρας, που περιλαμβάνει τα μνημεία μίας από τις σπουδαιότερες πόλεις - κράτη της Κρήτης, είναι επισκέψιμος.
Τα εντυπωσιακότερα, για την κατασκευή και το μέγεθος, από τα σωζόμενα αρχαία οικοδομήματα είναι τα συγκροτήματα των ρωμαϊκών δεξαμενών, που μαζί με τα πολυάριθμα πηγάδια και τις στέρνες εξυπηρετούσαν τις ανάγκες της πόλης.
Αυτές πρέπει να τροφοδοτούσαν και τις εγκαταστάσεις των δημόσιων και ιδιωτικών λουτρών που βρίσκονται προς τα δυτικά τους.
Τμήμα μεγάλης ιδιωτικής οικίας με περίστυλη αυλή (5 Χ 7 κίονες), που περιβάλλεται από στοά στεγασμένη με κεραμίδια, έχει αποκαλυφθεί στη νοτιοδυτική περιοχή της πόλης. Στο εσωτερικό της αυλής είναι πεσμένοι οι περισσότεροι από τους κίονες και μερικά κιονόκρανα.
Τμήμα απο Αρχαία Βουλή.
Το 1942 ανασκάφτηκε από τους Γερμανούς, ως δυνάμεις κατοχής, το λεγόμενο "διμερές ιερό", ένας μικρός ναός που χρονολογήθηκε στον 5ο αι. π.Χ.
Η πόλη διέθετε θέατρο, το οποίο δεν έχει ακόμα αποκαλυφθεί πλήρως.
Η Απτέρα περιβαλλόταν από τείχος, το οποίο σώζεται σήμερα σε μήκος 4 χιλιομέτρων περίπου. Το είδος της δόμησης χρονολογεί την κύρια περίοδο κατασκευής του στον 4ο αι. π.Χ. Η κεντρική είσοδος της πόλης βρισκόταν στα δυτικά, ενώ υπήρχαν και άλλες δευτερεύουσες στα ανατολικά και στα βόρεια.
Η νεκρόπολη βρισκόταν εκτός των τειχών, στα δυτικά και στα ανατολικά της πόλης.
Τα τελευταία χρόνια έχουν ανασκαφεί τάφοι διαφόρων τύπων των γεωμετρικών χρόνων (8ου και 7ου αι. π.Χ.), των ελληνιστικών (κυρίως του 4ου και 3ου αι. π.Χ.) και της περιόδου της ρωμαιοκρατίας.
Κοντά στη δυτική είσοδο της πόλης, αποκαλύφθηκε ηρώον με ενεπίγραφους πεσσούς του 1ου - 2ου αι. μ.Χ. Ανάμεσα στους τάφους εντοπίστηκαν υπολείμματα τελετουργιών της ελληνιστικής και της ρωμαϊκής περιόδου.
Η Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, που έχει εν μέρει αποκατασταθεί, λειτουργεί σήμερα ως χώρος υποδομής των εργασιών που πραγματοποιούνται στον αρχαιολογικό χώρο.
Εργασίες ανάδειξης έχουν ξεκινήσει και στο τούρκικο κάστρο, που βρίσκεται στο βορειοδυτικό άκρο του χώρου και στο οποίο διοργανώνονται εκδηλώσεις κατά τη θερινή περίοδο.
Μαυσωλείο
Βιβλίο online
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου